तपाईं डेटिङ जानुहुन्छ कि जानुहुन्न ? कुन खालको डेटिङमा रमाउँदै हुनुहन्छ ? कतै डेटिङको अर्थ नै नबुझी डेटिङमा होमिरहनुभएको त छैन ? प्रेमलाई मलजल गर्ने, हुर्काउने अवसर हो-डेटिङ। पश्चिमा मुलुकहरूमा यसलाई विभिन्न कोण र प्रकारले विभाजन गरिएको पाइन्छ। नेपालको सन्दर्भमा पनि समयसँगै यसका प्रवृत्ति र प्रकृतिले अनेक रूप लिन थालेका छन्।
इन्गेजमेन्ट डेटिङ
एरेन्ज म्यारिज गर्नेहरूले इन्गेजमेन्टलगत्तै चिनापर्ची र एकअर्कालाई बुभmन गरिने डेटिङ हो- इन्गेजमेन्ट डेटिङ। हुन त अहिले युवायुवती आफंैले रोजेेर मात्र परिवारको साथमा इन्गेजमेन्ट गर्ने चलन बढ्दै गएको पाइन्छ। यस्तो अवस्थामा बाहेक परिवारले नै मन पराएर विवाह गराइदिन लागेका जोडीहरूका लागि यो डेटिङ अविस्मरणीय हुन्छ। यस्तो डेटिङले विवाहको दिन, सुहागरात आदिमा पर्ने केही अप्ठेरोपन हटाउनमा सघाउ पुर्याउँछ। इन्गेजमेन्टसँगै दुवै जना मिलेर अन्त कतै डेटिङस्पटमा रमाउने र भावी जीवनको खाका कोर्न पनि यस्तो डेटिङले सहायता गर्छ।
सिरियस डेटिङ
प्लस टु पुस्ता माझ लोकपि्रय डेटिङ हो यो। अझ भनौं युवावस्थामा प्रवेश गरेलगत्तै डेटिङमा होमिने जोडीहरू यस्तो डेटिङमा रमाउँछन्। एक अध्ययनले विश्वमा यस्तो डेटिङमा रम्नेहरू ६० प्रतिशत भन्दा बढी हुने देखाएको छ। भर्खर युवा उमेरमा टेक्दै विपरीत लिंगीप्रतिको झुकावका कारण डेटमा जाने र त्यसैमा फसी मस्त हुने हुनाले यो लामो समयको डेटिङ मानिन्छ। यसलाई लङ टाइम डेट पनि भनिन्छ। यस्तो डेटिङमा हिंसा पनि हुने गरेको कतिपय अध्ययनमा उल्लेख छ। यस्तो डेटिङमा एक-अर्कालाई बुभmने भन्दा पनि जवानीमा मस्त हुने मनसाय देखिनु तथा उम्लिंदो जवानीको जोश थाम्न नसक्नु जस्ता कारणले शारीरिक सम्पर्क समेत हुने पाइएको छ। यसका साथै यौन हिंसा र संक्रमणको संभावना समेत यस्तो प्रकृत्तिको डेटमा हुने गरेको छ।
यसका नकारात्मक मात्र होइन, सकारात्मक पाटाहरू पनि उत्तिकै छन्। यो उमेरमा एक-अर्कालाई बुझेर अघि बढ्नेहरूको दाम्पत्य जीवनमा समेत प्रगति भएको पाइन्छ। मायामा फस्ने र फसाउने यो उमेरलाई सदुपयोग गर्न सके जीवनको लक्ष्यमा पुग्न ठूलो सहयोग पुग्छ।
अनलाइन डेटिङ
युवापुस्ता माझ लोकपि्रय डेटिङ हो- अनलाइन डेटिङ। स्काइप, याहु, फेसबुक, ट्विटरजस्ता विभिन्न ब्लग तथा वेबसाइटहरूमा उपलब्ध च्याट सुविधाबाट आजको पुस्ता घर र अफिसमा काम गर्दागर्दै डेटिङको मज्जा लुटिरहेका हुन्छन्। भेटघाटका लागि समय कुर्नुपर्नेहरूका लागि पनि अनलाइन सहज माध्यम भएको छ। शब्दको च्याट मात्र होइन, फेस टु फेस च्याट गर्ने र भ्वाइस कल गर्ने सुविधाले प्रेमी/प्रेमिकाहरू मात्र होइनन् विदेशमा रहेका आफन्त तथा इष्टमित्रहरूसम्मले ठूलो फाइदा पाएका छन्।
अनलाइनले नै दाम्पत्य जीवनसम्म पुर्याइदिएको घटना पनि बढ्दै गएको छ। अचेल फेसबुकलगायतका सामाजिक सञ्जालहरूको लोकपि्रयतासँगै यसमा होमिने नेपालीहरूको जमात पनि बाक्लिँदै गएको छ। हालसम्म करिब १७ लाख नेपाली यसमा आबद्ध छन् भने फेसबुक प्रयोगकर्ताको विश्वसूचीमा नेपालको स्थान ६५ औं छ। विशेषगरी युवापुस्ता १८ देखि २४ वर्ष समूहको प्रयोगकर्ता मात्र कुल प्रयोगकर्ताको ४७ प्रतिशत छ। त्यसो त फेसबुक पनि डेटिङको एउटा अभिन्न पाटो बन्न पुगेको छ।
अनलाइन डेटिङको एउटा दोष के छ भने यसबाट भेट भएका सबै मान्छे राम्रा हुन्छन् भन्न सकिँदैन। कैयौंले नक्कली युवती र नक्कली युवा बनेर छलछाम गरिरहेका हुन्छन्। यति मात्र होइन, कैयांैले त व्यक्तिगत स्वार्थका लागि विभिन्न नाटक रचिरहेका हुन्छन। अनलाइन डेटमा किचकिच बढी हुनेे सम्भावना भएकाले जोडीहरूबीच शंका उत्पन्न हुने गरेको छ। यसका साथै अनलाइन डेटले कार्य क्षमता र समय बर्बाद गर्ने हुँदा व्यक्तिगत करियरमै चोट पुग्न सक्छ।
मोबाइल डेटिङ
अनलाइन प्रविधिको विकास पूर्व मोबाइल डेट निकै लोकपि्रय थियो। हुन त अझै पनि अनलाइन डेटभन्दा मोबाइल डेटलाई विश्वासिलो मानिन्छ। प्रेमीजोडीहरू राति १० बजेपछि र बिहान ६ बजेअघि सस्तो रेटको सदुपयोग गर्दै डेट गर्छन्। यसका साथै आफन्त र कोही नभएको मौका छोप्दै पलपल मोबाइल डेटमा रमाउनेहरूको पनि कुनै कमी छैन। जोडीहरूलाई आफ्नो प्रेम प्रकट गर्न र प्रेमीको मन चोर्न यसले ठूलो सहयोग गरेको छ। जुनसुकै प्रकारको डेटपूर्व पनि मोबाइल नभै हँुदैन। डेटिङको सामान्य परिभाषाअनुसार भन्नुपर्दा मोबाइल संवाद नै डेट हो जुन लामो वा छोटो दुवै हुन सक्छ। मोबाइलमार्फत नै भिडियो कल गर्नेहरूको जमात पनि उत्तिकै छ। केही समयअघि मोबाइल सेक्सको कुरा पनि सार्वजनिक भएको थियो। सुनसान, गोप्य र न्यानो सम्बन्धका लागि मोबाइल डेट उत्तम मानिन्छ।
सेक्स डेटिङ
हुन त आजका युवापुस्तामाझ डेटिङ र सेक्स पर्यायझै बन्न थालेको छ। डेटिङ भन्नेबित्तिकै सेक्स अपिल र सेक्स स्याटिस्फ्याक्सन भन्ने बुभmन थालेका छन् कतिपयले। त्यसो त विभिन्न सार्वजनिक स्थलमै यस्ता जोडी भेटिने गरेका छन्। अनियन्त्रित डेटिङको एउटा रूप हो यो। सेक्स डेटिङले सेक्सकै लागि दुई जना भेटघाट गर्ने र यसकै लागि मात्र डेटमा जाने भन्ने बुझिन्छ। अन्तर्राष्ट्रि्रय रूपमा यो निकै फस्टाएको डेट हो भने नेपालमा पनि यसको सुरुवात भैसकेको छ। सेक्सबिनाको डेटिङलाई नुनबिनाको तरकारी भन्नेहरू नभएका होइनन्। आपसी समझदारीमा यो डेटिङलाई केही हदसम्म स्वीकार्य मान्न सकिन्छ तर बाध्यता, त्रास र मायाजालमा हुने यस्तो डेटले दीर्घकालीन चोट पुर्याउँछ। त्यसकारण यसप्रति आम युवा सचेत भएकै बेस।
परिवेश, मुलुक, आवश्यकता, चाहना र परिस्थतिअनुसार डेटिङलाई विभिन्न प्रकारले पनि चर्चा गर्न सकिन्छ, तर माथिका डेट प्रेमसँग सम्बन्धित र चलनचल्तीमा आएका मात्र हुन्। ग्यादरिङ डेटिङ, सामूहिक डेटिङ, रेगुलर डेटिङ, प्रारम्भिक डेटिङ आदि अन्य विभिन्न किसिमका डेटिङ पनि चलनचल्तीमा पाइन्छ। सामान्यतः डेटिङ शब्द प्रेमी/प्रेमिकाबीचको रसरङका रूपमा मात्र लिने गरिए पनि यसको सिमा यति मात्र होइन। सामान्य भेटघाट र चिनापर्ची पनि डेटिङको एउटा रूप हो।
फेसबुक डेटमा ध्यान दिनुपर्ने कुरा
अनलाइन डेटिङमध्ये अति लोकपि्रय डेट हो- फेसबुक डेटिङ। यसमा डेटिङ गर्ने जोडीहरूले विशेष ख्याल भने राख्नुपर्छ। आफ्नो डेट साथीलाई उसको स्वीकृतिबिना कुनै पनि फोटो ट्याग गर्न हुँदैन जसले उसमा नकारात्मक भावना उब्जन सक्छ। फेसबुकको आफ्नो प्रोफायलमा वैवाहिक सम्बन्धलगायतका कुरा पोस्ट गर्नुपर्दा ध्यान पुर्याउनुपर्छ। डेट पार्टनरलाई थाहा नदिइएका वा बोलेका कुराभन्दा झूटा विवरण पाइए आफूप्रति विश्वास घट्ने हुँदा यसतर्फ पनि ध्यान दिनुपर्छ। अर्काे महत्वपूर्ण कुरा, फेसबुकमा पोस्ट गर्ने स्टाटस विशेष ख्याल गरेर मात्र पोस्ट गर्नुपर्छ, अन्यथा आफ्नो रहस्य खुल्ने मात्र होइन, भित्री व्यवहार समेत अरूले चाल पाउने सम्भावना हुन्छ। त्यसकारण यस्तो व्यवहार नियन्त्रण गर्नतिर लाग्नुपर्छ।
फेसबुक च्याट गर्दा प्रयोग गरिने शब्दमा अनुशासन र धैर्यता गुमाउनु हुँदैन। च्याट गर्नुपूर्व साथीको साथमा अरू पनि छन कि भन्ने विचार गर्नुपर्छ। आफ्नो चलाखी वा प्रतिभा देखाउने नाममा भद्दा, अस्पष्ट र छोटो शब्दको अधिक प्रयोग गर्नु राम्रो मानिँदैन। यस्ता कुरामा ध्यान दिन सके आफ्नो प्रेमी/प्रेमिकाको आफूप्रतिको हेराइमा चोट पुग्दैन।
साप्ताहिकमा प्रकाशित
No comments:
Post a Comment
तपाईंको सल्लाह, सुझाब तथा प्रतिकृयाकालागि स्वागत छ , प्रतिकृया लेख्दा नाम र ठेगाना शुद्द सँग लेख्नु होला ।